Υπουργείο ΟικονομικώνHMinistry of Finance

Ορισμός επίσημος

Το Υπουργείο Οικονομικών (ΥΠ.ΟΙΚ.) καθορίζει τη δημοσιονομική πολιτική του κράτους και σχεδιάζει τον κρατικό προϋπολογισμό. Ειδικότερα, ο Υπουργός Οικονομικών είναι αρμόδιος για τη γενική διαχείριση και εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού. Ο ίδιος ο Υπουργός ασκεί εποπτεία και έλεγχο στη διαχείριση των δημόσιων χρημάτων και της δημόσιας περιουσίας, καθώς και στις διαχειρίσεις των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται ή επιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, την Ευρωπαϊκή Ένωση ή άλλους διεθνείς οργανισμούς.¹

Ορισμός με απλά λόγια

Κάθε κράτος πραγματοποιεί καθημερινά διάφορες συναλλαγές που καταλήγουν σε κάποια έσοδα και έξοδα. Θα πρέπει επομένως να υπάρχει κάποιος αρμόδιος φορέας ο οποίος θα διαχειρίζεται αυτά τα έσοδα και έξοδα συντελώντας στην εύρυθμη λειτουργία του κράτους. Αυτό ακριβώς κάνει το Υπουργείο Οικονομικών, δηλαδή ασχολείται με τη ρύθμιση θεμάτων που αφορούν την πολιτική διαχείριση των οικονομικών του δημοσίου. Ρυθμίζει, δηλαδή τη σχέση μεταξύ των εσόδων του κράτους, που προέρχονται κυρίως από τους φόρους (άμεσους και έμμεσους), και των δημόσιων δαπανών, όπως δαπάνες εκπαίδευσης, διοίκησης, υγείας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Επιπλέον, το Υπουργείο Οικονομικών είναι υπεύθυνο για την κατάρτιση και εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού, δηλαδή της πρόβλεψης των κρατικών εσόδων και εξόδων για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Περισσότερες πληροφορίες

Η περίπτωση της Ελλάδας

Τα όργανα του Υπουργείου Οικονομικών

Το Υπουργείο Οικονομικών αποτελείται από τη²:

Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Διοικητικής Υποστήριξης,
Γενική Γραμματεία Οικονομικής Πολιτικής,
Γενική Γραμματεία Δημοσιονομικής Πολιτικής,
Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων,
Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας και την
Ειδική Γραμματεία Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.)

Οι αρμοδιότητες του Υπουργού Οικονομικών

Σύμφωνα με το άρθρο 83 παράγραφος 1 του συντάγματος: «Κάθε Υπουργός ασκεί τις αρμοδιότητες που ορίζει ο νόμος. Οι Υπουργοί χωρίς χαρτοφυλάκιο ασκούν όσες αρμοδιότητες τους αναθέτει ο Πρωθυπουργός με απόφασή του.» Επομένως, τα καθήκοντα των Υπουργών ορίζονται με νόμο και μεταβάλλονται κάθε φορά ανάλογα με την εκάστοτε κυβέρνηση.³

Σύμφωνα με το Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως με αριθμό 2144 και ημερομηνία Οκτώβριος του 2015 ως αρμοδιότητες του Υπουργού Οικονομικών θεωρούνται⁴:

ο προσδιορισμός της πολιτικής του Υπουργείου στο πλαίσιο των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου και των λοιπών συλλογικών κυβερνητικών οργάνων καθώς και ο συντονισμός και η εποπτεία της εφαρμογής της πολιτικής αυτής,
η εκπροσώπηση του ελληνικού δημοσίου,
η εκπροσώπηση του Υπουργείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τους διεθνείς οργανισμούς,
η υπογραφή αποφάσεων εξουσιοδότησης υπαλλήλων για το χειρισμό διαβαθμισμένου υλικού, άρσης εξουσιοδότησης, συγκρότησης ομάδων πολιτικής άμυνας των κτιρίων του Υπουργείου και όλων των άλλων υπηρεσιών που υπάγονται σε αυτό, καθώς και συγκρότησης επιτροπών καταστροφής διαβαθμισμένου υλικού,
η οργάνωση Υπηρεσιών,
οι αποσπάσεις και μετατάξεις στο Υπουργείο Οικονομικών Υπαλλήλων άλλων φορέων, καθώς και οι πράξεις πρόσληψης ή διορισμού προσωπικού του Υπουργείου Οικονομικών και των νομικών προσώπων που εποπτεύονται από αυτό και ανάθεσης μίσθωσης έργου σε φυσικά πρόσωπα, με την εξαίρεση της στελέχωσης του Γραφείου του Αναπληρωτή Υπουργού,
οι πράξεις εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων που αφορούν στην πληρωμή συμπληρωματικών συντάξεων σε συνταξιούχους και βοηθηματούχους, γενικά, του Δημοσίου,
η έκδοση εγκυκλίων και οδηγιών για το συντονισμό της δραστηριότητας των Υπηρεσιακών και Πειθαρχικών Συμβουλίων.

Το Υπουργείο Οικονομίας

Τέλος, δεν θα πρέπει να συγχέεται το Υπουργείο Οικονομικών με το Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού. Το Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού συστάθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 μετά από μετονομασία του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού.⁵

Βιβλιογραφία

Παραπομπές

Ν. 2362/1995/Α-247, Δημόσιο Λογιστικό – Έλεγχος Δαπανών
Υπουργείο Οικονομικών (Διαθέσιμο στο http://www.minfin.gr/, Τελευταία Επίσκεψη 13/11/2016)
Το Σύνταγμα της Ελλάδος (Διαθέσιμο στο http://www.teilam.gr/nomothesia/Syntagma.pdf, Τελευταία Επίσκεψη 13/11/2016)
Φ.Ε.Κ. Αρ. Φύλλου 2144, 6 Οκτωβρίου 2015
Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού (Διαθέσιμο στο http://www.mindev.gov.gr/el/, Τελευταία Επίσκεψη 13/11/2016)